Znaczenie akustyki pomieszczeń szkolnych
W budynkach szkolnych (zwłaszcza w podstawówkach) źródłem największej dokuczliwości jest hałas. Nie chodzi tu o hałas przenikający do pomieszczeń z zewnątrz (np. hałas komunikacyjny) lecz ten, który jest związany z aktywnością uczniów. Jest on szczególnie wysoki w czasie rekreacji, zajęć ruchowych czy też pracy w grupach. Natomiast w trakcie zajęć polegających na komunikacji werbalnej, czy to w klasach lekcyjnych czy w salach sportowych, bardzo często występują problemy z niedostateczną zrozumiałością mowy. Jaki wpływ ma akustyka klas lekcyjnych na samopoczucie i efektywność pracy uczniów i nauczycieli można zobaczyć na przykładzie Szkoły Podstawowej nr 340 w Warszawie. Jej budynek przeszedł w 2018 roku modernizację akustyczną, dzięki której jej pomieszczenia spełniają dzisiaj wymagania tzw. normy pogłosowej PN-B-02151-4:2015-06. Kilka miesięcy po ukończeniu prac przeprowadzono w szkole badania ankietowe, w których nauczyciele i uczniowie mogli ocenić skalę zmian w ich funkcjonowaniu wywołanych poprawą akustyki. Raport z badań można znaleźć tutaj (https://www.ecophon.com/pl/articles/case/sp-340-warszawa/).
Rozwiązania
Pomieszczenia wykończone wyłącznie twardymi materiałami (takimi jak tynk, szkło, wykładzina PVC) mają bardzo niską chłonność akustyczną. Każdy dźwięk wytwarzany w takich pomieszczeniach jest silnie wzmacniany poprzez wielokrotne odbicia fal dźwiękowych od stropu, podłogi i ścian. Są więc one bardzo głośne i pogłosowe. Jeśli źródłem dźwięku są ludzie, mamy do czynienia ze sprzężeniem zwrotnym – im pomieszczenie jest głośniejsze tym głośniej się oni zachowują. Z kolei zjawisko pogłosu zniekształcając dźwięk dobiegający do słuchacza znacznie upośledza zrozumiałość mowy. Pogłosu nie da się przekrzyczeć, a w pogłosowym pomieszczeniu dobrą zrozumiałość mowy można osiągnąć jedynie w najbliższym otoczeniu mówcy, w promieniu ok. 2-3 m. Innymi słowy pogłosowe pomieszczenia nie nadają się komunikacji słownej przy większych dystansach nawet jeśli są bardzo ciche. Polska norma PN-B-02151-4:2015-06 określa maksymalną długość czasu pogłosu w salach lekcyjnych na poziomie 0,5 - 0,6 s.
Czas pogłosu można znacznie ograniczyć zwiększając chłonność akustyczną pomieszczenia, ale istotny jest także sposób rozmieszczenia materiałów dźwiękochłonnych w pomieszczeniu – ta sama ilość paneli dźwiękochłonnych będzie wykorzystana bardziej efektywnie, jeśli zainstaluje się ją częściowo na suficie i częściowo na ścianach zamiast wyłącznie na suficie. Jest to szczególnie ważne w przypadku pomieszczeń wysokich oraz skromnie umeblowanych. Instalacja paneli dźwiękochłonnych pozwala także na znaczną redukcję hałasu – nawet o kilkanaście decybeli.
Sufity
Panele dźwiękochłonne mogą być na suficie instalowane na trzy sposoby: jako sufit podwieszany, jako okładzina stropu bądź też jako wolnowiszące elementy. Każde z tych rozwiązań ma swoje zalety i wady.
Sufit podwieszany
Sufit podwieszany jest instalowany na całej powierzchni sali, co wymusza przełożenie opraw oświetleniowych. Mogą także wystąpić kolizje z innymi elementami instalacyjnymi: przewodami podtynkowymi w górnych partiach ścian, kratkami wentylacyjnymi czy też ze wspornikiem rzutnika. Trzeba także pamiętać, że instalacja sufitu podwieszanego obniży wysokość pomieszczenia o co najmniej 17 cm, a klasy lekcyjne nie powinny być niższe niż 300 cm. Niemniej jednak takie zastosowanie paneli dźwiękochłonnych charakteryzuje się najlepszym stosunkiem cena/efekt.
Okładzina sufitowa
Panele dźwiękochłonne są montowane bezpośrednio do stropu (przykręcane lub przyklejane) w ten sposób aby ominąć oprawy oświetleniowe i inne elementy instalacyjne. Skuteczność tego rozwiązania zależy od stopnia pokrycia stropu. Zaletą jest szybkość montażu oraz możliwość jego przeprowadzenia w stosunkowo niskich salach.
Panele wolnowiszące
Panele dźwiękochłonne są zawieszanie na niezależnych wieszakach w ten sposób aby ominąć oprawy oświetleniowe i inne elementy instalacyjne. Skuteczność tego rozwiązania zależy od stopnia pokrycia stropu. Zaletą jest wyjątkowa szybkość montażu oraz możliwość jego przeprowadzenia w niskich salach.
Panele ścienne
W celu ograniczenia czasu pogłosu do poziomu określonego w PN-B-02151-4:2015-06 nieodzowne jest zastosowanie dźwiękochłonnych paneli ściennych. Zwykle stosuje się je na dwa sposoby.
Panele dźwiękochłonne instalowane na wysokości człowieka
Panele znajdują się na wysokości, na której wytwarzane i odbierane są dźwięki. – dzięki temu ich wykorzystanie jest optymalne. Niestety taki montaż wymusza zastosowanie materiałów o większej wytrzymałości mechanicznej co zwiększa koszt całej instalacji. Ponadto taki montaż może być niemożliwy ze względu na kolizje z istniejącym umeblowaniem.
Panele dźwiękochłonne instalowane powyżej wysokości 200 cm.
Tego typu montaż jest zwykle wymuszony przez zastane umeblowanie sali. Panele dźwiękochłonne instalowane powyżej wysokości 200 cm nie są tak dobrze wykorzystane, więc powinno być ich nieco więcej. Z drugiej strony przesunięcie ich poza zasięg uczniów pozwala zastosować tańsze rozwiązania.
Kontakt
W celu doboru i wyceny najbardziej odpowiednich dla twojej sali rozwiązań skontaktuj się z lokalnym doradcami.
