Pionowo montowane rozwiązania akustyczne
W wielu przypadkach instalacja materiałów dźwiękochłonnych na suficie jest często możliwa tylko fragmentarycznie lub wcale. W starszych budynkach na suficie mogą znajdować się stiuki lub freski, które oprócz tego, że zdobią pomieszczenie, są nierzadko chronione przez prawo. Zdarza się też, że projektant chce wyeksponować konstrukcję stropu lub dachu, często strop stanowi element sytemu regulującego temperaturę w pomieszczeniu. W takich przypadkach pionowe pochłaniacze dźwięku umożliwią polepszenie warunków akustycznych bez instalacji materiałów dźwiękochłonnych na suficie.
Czas pogłosu (RT) to parametr jak dotąd najczęściej używany do badania warunków akustycznych pomieszczeń. Do obliczania czasu pogłosu używa się wzoru Sabine'a lub jego modyfikacji, opierając się na informacjach dotyczących kubatury pomieszczenia, rodzajów powierzchni ograniczających go oraz zdolności pochłaniania dźwięku przez te powierzchnie określonych przy pomocy współczynnika pochłaniania dźwięku αp.
Wzory te jednak sprawdzają się w pełni w przypadku idealnych warunków, w których występuje rozproszone pole akustyczne. W rzeczywistości pole akustyczne znacznie odbiega od rozproszonego. Przeważnie część dźwięku w pomieszczeniu jest dobrze rozproszona, podczas gdy część ulega nieustannym odbiciom od wzajemnie równoległych ścian.
Wzory te jednak sprawdzają się w pełni w przypadku idealnych warunków, w których występuje rozproszone pole akustyczne. W rzeczywistości pole akustyczne znacznie odbiega od rozproszonego. Przeważnie część dźwięku w pomieszczeniu jest dobrze rozproszona, podczas gdy część ulega nieustannym odbiciom od wzajemnie równoległych ścian.
Uporządkowane pole akustyczne |
Rozproszone pole akustyczne |
Uporządkowane pole akustyczne - mamy z nim do czynienia gównie przy średnich i wysokich częstotliwościach; składa się z energii dźwiękowej, która powstaje na płaszczyźnie równoległej do powierzchni pochłaniającej dźwięk (którą standardowo jest sufit). Czas pogłosu w pomieszczeniu zależy głównie od uporządkowanych pól akustycznych. Oznacza to, że w praktyce czas pogłosu może być znacznie dłuższy niż wynika to z obliczeń dla rozproszonego (równomiernego) pola akustycznego.
Najlepszą metodą kontroli energii dźwiękowej przy uporządkowanych polach akustycznych jest zastosowanie na ścianach materiału pochłaniającego. Dźwięk może być także odbijany i kierowany na sufit przez meble czy też okładziny wykończeniowe. Panele ścienne z powodzeniem rozpraszają dźwięki o wysokich częstotliwościach, meble, z kolei, o średnich i wysokich częstotliwościach.
Absorbery dźwięku instaluje się jeden przy drugim lub w grupach. Jeszcze lepsze rezultaty otrzymujemy dzieląc absorbery na mniejsze pola, dzięki pomieszaniu twardych powierzchni (ściana) z dźwiękochłonnymi.
Inne zalety
W wielu pomieszczeniach wymagane są bardzo dobre warunki akustyczne, które zredukują poziom hałasu. Im większa jest chłonność akustyczna pomieszczenia, tym niższy będzie poziom hałasu. Badania pokazują, że obniżenie poziomu ciśnienia akustycznego w pomieszczeniu (co jest równe mniejszemu hałasowi) prowadzi do dodatkowego obniżenia poziomu hałasu. Dzieje się tak ze względu na reakcję psychologiczną osób przebywających w pomieszczeniu - ludzie w takich warunkach porozumiewają się ze sobą znacznie ciszej.
W środowiskach, gdzie potrzebna jest dobra zrozumiałość mowy, do oceny jakości warunków akustycznych, wartości STI (lub RASTI)
mogą być bardziej odpowiednie niż czas pogłosu. Pomimo, że parametr STI jest częściowo zależny od czasu pogłosu, to jest lepiej skorelowany z pochłanianiem dźwięku w pomieszczeniu. Dodając elementy pochłaniające dźwięk na ścianach, polepsza się zrozumiałość mowy, skracając jednocześnie czas pogłosu.
W środowiskach, gdzie potrzebna jest dobra zrozumiałość mowy, do oceny jakości warunków akustycznych, wartości STI (lub RASTI)
mogą być bardziej odpowiednie niż czas pogłosu. Pomimo, że parametr STI jest częściowo zależny od czasu pogłosu, to jest lepiej skorelowany z pochłanianiem dźwięku w pomieszczeniu. Dodając elementy pochłaniające dźwięk na ścianach, polepsza się zrozumiałość mowy, skracając jednocześnie czas pogłosu.
Ilość użytego materiału dźwiękochłonnego może być podstawą do wyznaczenia poziomu zrozumiałości mowy i stopnia redukcji poziomu ciśnienia akustycznego. Na ilości zastosowanego materiału dźwiękochłonnego nie powinno się jednak bazować w przypadku obliczania czasu pogłosu (RT), gdy należy w pomieszczeniu uzyskać konkretną, założoną charakterystykę czasu pogłosu w funkcji częstotliwości.
|
Rozwiązania praktyczne
Decydując się na konkretne materiały dźwiękochłonne należy wziąć pod uwagę:
-
dostępną powierzchnię
-
wymagania dotyczące odporności na uszkodzenia mechaniczne
-
estetykę
Najprostszym rozwiązaniem jest montaż paneli ściennych na całej płaszczyźnie ściany lub częściowe jej pokrycie. Z punktu widzenia akustyki najlepiej jest pokryć przynajmniej dwie przylegające do siebie ściany lub ich fragmenty. W ten sposób nie dopuszczamy do powstania zjawiska "trzepoczącego echa".
Innym sposobem montażu paneli ściennych jest ich podział na mniejsze pola lub też "rozrzucenie" pojedynczych paneli na powierzchni ściany. Panele mogą w ten sposób tworzyć regularne bądź nieregularne wzory.
Popularną metodą rozmieszczenia paneli ściennych jest także ułożenie ich na odpowiedniej wysokości w poziomy pas i używanie ich jako tablicy do przypinania notatek itp. Nawet jeśli panele będą zapełnione w mniejszym lub większym stopniu przez kartki, właściwości pochłaniania dźwięku pozostają wciąż na wystarczającym poziomie. Także w tym przypadku panele montuje się na więcej niż jednej ścianie lub uzupełnia sufitem akustycznym.
Panele ścienne powinny być umieszczone na wysokości uszu ludzi zarówno pracujących w pozycji siedzącej, jak i stojących.
Szczególnie ważne są narożniki - miejsce styku ścian lub narożniki między ścianą a sufitem. Z punktu widzenia akustyki, zainstalowanie tam materiałów dźwiękochłonnych jest najbardziej efektywne.
Panele ścienne powinny być umieszczone na wysokości uszu ludzi zarówno pracujących w pozycji siedzącej, jak i stojących.
Szczególnie ważne są narożniki - miejsce styku ścian lub narożniki między ścianą a sufitem. Z punktu widzenia akustyki, zainstalowanie tam materiałów dźwiękochłonnych jest najbardziej efektywne.
W większości przypadków korzystne jest zastosowanie elementów dźwiękochłonnych na ścianie i suficie.
1) sufit
2a) krótka ściana
2b) długa ściana
2a) krótka ściana
2b) długa ściana