Het kiezen van een geluidsabsorberend product voor een gebouw was vroeger een vrij eenvoudige zaak. Het beoordelen van afwegingen tussen akoestische prestaties, ontwerp en budget waren de belangrijkste overwegingen. Maar nu weten we dat elk product in een gebouw een invloed heeft op de binnen- en buitenomgeving. Het is dus absoluut noodzakelijk geworden dat we verder kijken dan de akoestiek en ook rekening houden met de milieueffecten.
Nauwkeurige meting van de impact op het milieu
Bovenaan de lijst met manieren om de effecten van een product te beoordelen, zou een milieuproductverklaring (EPD) moeten staan. Elk bedrijf dat zich bekommert om de uitstoot van zijn producten, zal toegankelijke en gemakkelijk leesbare EPD's hebben - in ieder geval voor de producten die het grootste deel van hun omzet uitmaken.
Goede EPD's omvatten emissies van:
- Grondstoffen en productie (levenscyclusfasen A1-3)
- Transport, installatie en energieverbruik (levenscyclusfasen A4-5)
- Gebruik, zoals onderhoud en reparatie (levenscyclusfasen B1-7)
- Einde levensfasen van een product, waarbij het product in verschillende afvalstromen terechtkomt, afhankelijk van hoe ermee wordt omgegaan (dwz levenscyclusfasen C1-4)
- Hergebruik/terugwinning/recyclingpotentieel, de fase waarin het circulariteitspotentieel van het product wordt beoordeeld (levenscyclusfase D).
Wat is het belangrijkste in een EPD?
Aangezien het veel informatie is om te verwerken, vatten EPD's de milieueffecten samen in een aantal hoofdcategorieën. De meest relevante waarde voor geluidsabsorberende materialen is "aardopwarmingspotentieel", wat in kg de hoeveelheid broeikasgassen (inclusief C02) samenvat die het product heeft geproduceerd in alle beoordeelde levenscyclusfasen. Hoewel het niet het hele verhaal vertelt, is het een vrij eenvoudige maatstaf voor het vergelijken van prestaties en milieuschade voor een reeks producten.
Een praktisch voorbeeld
Hieronder ziet u als voorbeeld een uittreksel uit de overzichtstabel van de EPD voor de Ecophon Focus™-familie (download de volledige EPD in ons downloadcentrum). Deze samenvattende waarde geeft kg C02-equivalent aan (equivalent betekent dat het ook andere schadelijke gassen omvat) voor elke "functionele eenheid" - in dit geval is de functionele eenheid per vierkante meter Focus met kant A, B en C.
De milieuimpact van Focus A, uitgedrukt in broeikasgasemissies, bedraagt 2,59 kg CO2 equiv per vierkante meter. In dit specifieke geval zijn de verschillen in kgC02 equiv tussen focus A, B en C te wijten aan de complexiteit van het vervaardigen van verschillende kantafwerkingen.
In vergelijking met andere producten hebben verschillende soorten oppervlakken en niveaus van akoestische prestaties verschillende implicaties voor het milieu. Er moet volledig rekening worden gehouden met afwegingen tussen akoestische prestaties, ontwerpvereisten, budget, klantbehoeften en milieueffecten voordat de juiste beslissing wordt genomen.
Meer over materialen
Een primaire factor die de duurzaamheid van een product beïnvloedt, zijn de materialen, aangezien het grootste deel van de uitstoot van broeikasgassen wordt geproduceerd tijdens levenscyclusfasen A1-3 (grondstoffen en productie). Ervoor zorgen dat de materialen een hoog gehalte aan gerecycled materiaal hebben, is een belangrijke manier om de uitstoot in deze stadia tot een minimum te beperken en is iets om op te letten bij een mineraalwolproduct.
Zo bestaan de grondstoffen van het geluidsabsorberende deel van een Focus A-paneel voor 70% uit gerecyclede glazen flessen en potten. Glaswol kan ook worden gemaakt van het mengen van beperkte grondstoffen zoals zand, kalksteen en natriumcarbonaat. Als gevolg hiervan is niet alle minerale wol gelijk gemaakt. Fabrikanten die veel afvalmateriaal gebruiken, hebben zich al actief ingezet voor duurzaamheid door te investeren in circulaire productieprocessen.
De volgende stap?
De volgende stap voor elke verantwoorde aanbeveling die moet worden gedaan, is het vergelijken van emissies tussen producten en tussen fabrikanten, om de juiste keuze te maken voor zowel de geluidsomgeving als het ecosysteem.
Sommige leveranciers van akoestische materialen hebben geen EPD's voor hun producten. In dat geval zou de vraag moeten zijn: "waarom?". Alle verantwoordelijke fabrikanten hebben zich lang geleden toegelegd op Net Zero-emissies tegen 2050, en de weg naar Net Zero begint met eenvoudige metingen als eerste stap. Emissies kunnen alleen worden verminderd als we weten wat ze zijn.
Ten slotte zijn EPD's nog niet gestandaardiseerd. Sommige EPD's hebben bijvoorbeeld verschillende functionele eenheden, dus een verantwoordelijke akoesticus of architect kan in de val trappen om appels met peren te vergelijken door de emissies per kg van een product te vergelijken met de emissies per m2 van een ander. Daarom pleiten we voor een sectorbrede overgang naar gestandaardiseerde EPD's voor elk product. Tot dat gebeurt moet je goed de kleine lettertjes lezen. Een bestekschrijver zal bedreven moeten worden in het lezen van de details en het vaststellen van basiskennis van milieurapportage.
Waar kan ik meer informatie vinden?
Lees in de onderstaande artikelen meer over wat u kunt verwachten van EPD's en hoe u ze kunt vergelijken.
Ga naar ons downloadcentrum om ons volledige overzicht EPD's te zien die 85% van ons assortiment tot nu toe dekken (maart 2023).
Bezoek het gedeelte Duurzaamheid via onze website voor meer informatie over onze doelstellingen voor het verminderen van onze uitstoot in 2025, 2030 en 2050. Voor aanvullende informatie over duurzaamheid bij Ecophon kunt u contact opnemen met: douglas.maccutcheon@ecophon.se.
Tekst: Douglas MacCutcheon, PhD. Global Concept Developer for Sustainability at Saint-Gobain Ecophon.