Een andere harmonie aan zee
In Noordwijk, direct aan zee, is Woonzorgpark Willem van den Bergh gevestigd, een woonzorgpark voor verstandelijk en lichamelijk gehandicapten. Het nieuwe centrumgebouw is een houten juweeltje dat perfect past bij de duinen aan het strand. En net als de duinen heeft het een zachte, warme en natuurlijke uitstraling.
Link gekopieerd
Het belangrijkste van alles is dat het nieuwe gebouw alle functies van het centrum onder één dak verenigt. De 7.000 vierkante meter omvat een restaurant, supermarkt, therapiebad, een sporthal, een polikliniek, kantoren en ontmoetingsplaatsen. Vroeger waren al deze functies verspreid over 12.000 vierkante meter in verschillende gebouwen in het park.
“Het was voor ons belangrijk om het aantal vierkante meters dat wordt gebruikt voor gebouwen te verminderen, zodat we de middelen van onze activiteiten kunnen inzetten in het voordeel van onze klanten”, zegt Iwan Nieuwenhuijzen, Senior Projectleider Vastgoed bij ‘s Heeren Loo.
Een gevoel van welzijn
‘S Heeren Loo is een zorgaanbieder in Nederland die ondersteuning en huisvesting biedt aan meer dan 12.000 mensen met een verstandelijke of lichamelijke beperking.
In 2016 heeft ‘s Heeren Loo IAA Architecten opdracht gegeven voor het ontwerp van het nieuwe centrumgebouw.
Iwan Nieuwenhuijzen, Senior Projectleider Vastgoed bij ‘s Heeren Loo.
Henk Gersen, architect en directeur van IAA Architecten.
“We wilden een gevoel van welzijn creëren, ongeacht het doel van je bezoek. Het is een gebouw met veel verschillende functies. Als je naar de dokter gaat, heb je heel andere behoeften en verwachtingen dan wanneer je naar de supermarkt gaat. Toch moet het in beide gevallen werken ”, zegt Henk Gersen, architect en directeur van IAA.
Het verschil was belangrijk
Het meest opvallende aan het centrale gebouw zijn de ronde vormen en de houten gevel, die op een natuurlijke manier harmoniëren met de omgeving van de Noordzee. Maar er zijn ook andere aspecten bij dit ontwerp.
“De woonhuizen zijn gemaakt van bakstenen. Het was belangrijk om het centrale gebouw anders te maken, dus gemakkelijk te herkennen. Dat is voor sommige gehandicapten erg belangrijk ”, stelt Henk Gersen.
“Het was essentieel dat alle functies samenkwamen in één compact gebouw, zonder dat de toegankelijkheid voor onze cliënten in rolstoelen of andere handicaps in het gedrang kwam. Het was ook belangrijk dat mensen met een verminderd gezichtsvermogen hun weg kunnen vinden in het gebouw ”, vult Iwan Nieuwenhuijzen aan.
Om deze reden zijn contrasterende kleuren gebruikt.
“De deuren hebben andere kleuren dan de muren, waardoor ze makkelijker te herkennen zijn”, zegt Iwan Nieuwenhuijzen.
Meer dan ruimtes
De overgang van vele verschillende gebouwen naar één entiteit opende de mogelijkheid om een gastvrije plek te creëren die zowel op spontane als geplande ontmoetingen gericht was. De entree is ruim met uitnodigende zitgroepen.
“De eerste ontmoeting met het gebouw is erg belangrijk. Een gebouw is niet alleen een verzameling ruimtes onder een dak. Wat je ziet, hoort en voelt moet goed zijn ”, zegt Henk Gersen.
Hij onderstreept het belang van een goede akoestiek in dit soort centra, waar veel gehandicapten verblijven.
“Sommige cliënten kunnen veel en onverwacht geluid maken, daarom is het in dit soort gebouwen nog belangrijker om geluid zo dicht mogelijk bij de bron te doden. Om dit op te lossen, hebben we al vroeg in het proces akoestische experts ingeschakeld. "
Het geluid is net zo belangrijk als het visuele aspect, niet in de laatste plaats voor onze cliënten met een verminderd gezichtsvermogen. Onze cliënten reageren erg stressvol op een slechte akoestiek. Voor ons is de akoestiek eigenlijk belangrijker dan het visuele ontwerp.
Geluid net zo belangrijk als visie
Omdat het centrumgebouw verschillende functies bevat, moest elk deel van het gebouw worden aangepast aan zijn specifieke akoestische omstandigheden.
“In veel gebouwen wordt overal hetzelfde plafond gebruikt. Dat is niet optimaal en zou in dit geval zeker niet werken. Elke ruimte of deel van het centrumgebouw heeft verschillende functies. Daarom moesten we in elk deel van het gebouw verschillende soorten akoestische plafonds en absorberende oplossingen gebruiken. "
Iwan Nieuwenhuijzen bevestigt dat de geluidsomgeving een belangrijk onderdeel was van de opdracht.
“Het geluid is net zo belangrijk als het visuele aspect, niet in de laatste plaats voor onze cliënten met een verminderd gezichtsvermogen. Ze zijn afhankelijk van gesproken communicatie en daarom is hun vermogen om goed te horen cruciaal. Onze cliënten reageren erg stressvol op een slechte akoestiek. Voor ons is de akoestiek eigenlijk belangrijker dan het visuele ontwerp. ”
De meest uitdagende taak
Volgens Henk Gersen is het creëren van een zowel functionele als vriendelijke architectuur voor verstandelijk en lichamelijk gehandicapten de meest uitdagende taak voor een architect. Het vereist alle professionele vaardigheden en jarenlange ervaring om te slagen.
“We moeten kunnen denken en voelen als gehandicapten. Hoe zullen ze reageren, wat zien ze, wat is hun perspectief? Als je in een rolstoel zit met een beperkt gezichtsveld, kunnen de wanden of het plafond erg belangrijk zijn."
Henk Gersen neemt het restaurant als voorbeeld. Als veel van de klanten in een rolstoel zitten, is het misschien logisch om te denken dat je het aantal stoelen in het restaurant kunt verminderen, aangezien de gasten deze toch niet zullen gebruiken.
"Dat is verkeerd. Wat voor gevoel krijg je dan? Stoelen bij de tafels zijn een belangrijk onderdeel van welkom heten. "
Op de vraag of er een onderdeel of functie van het gebouw is dat hij onder de aandacht wil brengen, denkt hij even in stilte na.
“Nou, de buitenkant is echt prachtig. Maar ook, als je binnenkomt ... Nee, ik ben erg blij met het geheel! "
Tekst: Lars Wirtén